Để phát triển chiều cao cho trẻ ngoài vitamin D3 phụ huynh nên bổ sung thêm vitamin K2. Các chuyên gia cho rằng nên bổ sung cả vitamin K2 – vi chất gắn canxi về xương. Vậy vitamin này còn có những tác dụng gì khác nữa?

Vitamin K2

Vitamin K là một loại vitamin thiết yếu hỗ trợ quá trình đông máu và xương khỏe mạnh. Nó tồn tại ở hai dạng, K-1 và K-2. Vitamin K-1 là dạng chính và nó chủ yếu đến từ các loại rau xanh. Vitamin K-2 xuất hiện trong protein động vật và thực phẩm lên men. Các vi khuẩn trong ruột người cũng tạo ra một lượng nhỏ K-2.

• Vitamin K1 – phylloquinone, tồn tại nhiều trong các loại thực phẩm có màu xanh lá. Chúng được cho là chiếm khoảng 75 – 90% tổng lượng viatmin K mà con người cần tiêu thụ.

Loại vitamin này có trong thực vật và được hấp thụ khá kém. Một cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ít hơn 10% hàm lượng vitamin K1 thực sự được cơ thể hấp thụ khi tiêu thụ thực phẩm.

• Vitamin K2 – menaquinon, được tìm thấy chủ yếu từ động vật và các sản phẩm được lên men, đôi khi chúng còn được sản xuất từ các vi khuẩn ở đường ruột. Chúng còn được tìm thấy trong thực phẩm có chứa chất béo, do vậy chúng dễ hấp thụ hơn so với vitamin K1.

Vitamin K2 sẽ được lưu thông trong máu lâu hơn, trong khi K1 chỉ có thể tồn tại vài giờ. Vitamin K2 sử dụng tốt hơn và nằm trong hầu hết các mô của cơ thể, còn K1 chủ yếu được di chuyển và “sử dụng” bởi lá gan.

Công dụng của vitamin K2

Vitamin K2 đặc biệt tốt cho sức khỏe tim mạch và phục hồi xương. Nó giúp ngăn ngừa loãng xương và xơ cứng động mạch hay xơ vữa động mạch và một số lợi ích khác, bao gồm:

• Dẫn canxi đến xương và răng giúp xương mạnh mẽ hơn và ngăn ngừa sâu răng. Loại vitamin này cũng ngăn chặn canxi đến các khu vực không cần thiết, chẳng hạn như thận gây sỏi thận, hoặc các mạch máu, nơi mà nó có thể gây ra bệnh tim.
• Tối ưu hóa chức năng tình dục bằng cách tăng testosterone và khả năng sinh sản ở nam giới, giảm androgen và các kích thích tố nam ở phụ nữ có hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
• Tạo ra insulin giúp ổn định lượng đường trong máu, bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tiểu đường và giúp cơ thể ngăn ngừa các vấn đề trao đổi chất liên quan tới béo phì.
• Ngăn chặn các gen xấu có thể thúc đẩy ung thư đồng thời tăng cường gen tốt thúc đẩy các tế bào khỏe mạnh.
• Tăng cường khả năng sử dụng năng lượng của bạn khi bạn tập thể dục.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch

Canxi tích tụ trong động mạch quanh tim sẽ gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Vì lý do trên mà bất kỳ điều gì có thể làm giảm sự tích tụ này sẽ giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch. Vì vậy, nhiều chuyên gia cho rằng vitamin K2 có thể hỗ trợ được bệnh này thông qua việc ngăn ngừa vôi hóa ở động mạch.

Một nghiên cứu trong giai đoạn từ 7-10 năm đưa ra kết luận những người dùng nhiều vitamin K2 giảm 52% nguy cơ vôi hóa động mạch và giảm 57% nguy cơ chết vì bệnh tim. Một nghiên cứu khác tiến hành với 16.057 phụ nữ cho thấy những người dùng nhiều vitamin K2 nhất thì có nguy cơ mắc bệnh tim thấp nhất vì cứ mỗi 10 microgram K2 tiêu thụ mỗi ngày, bạn sẽ giảm 9% nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý rằng những nghiên cứu trên chỉ dựa trên quan sát và chúng chưa thể chứng minh mối liên kết giữa vitamin K2 và bệnh tim. Dù vậy, vài thử nghiệm có đối chứng được thực hiện với K1 cho thấy K1 dường như không hiệu quả bằng K2.

Trên thực tế bệnh động mạch vành là nguyên nhân gây tử vong phổ biến trên thế giới, lấy đi sinh mạng của 14 triệu dân chỉ riêng năm 2012. Do vậy, chúng ta vẫn đang rất cần một số thử nghiệm lâu dài và có đối chứng về mối liên hệ giữa K2 và bệnh tim. Nhiều nghiên cứu quan sát cho thấy khả năng cao việc tồn tại một cơ chế sinh học giải thích cho hiệu quả của K2 và mối liên hệ giữa K2 với bệnh tim.

Giúp xương chắc khỏe

Loãng xương (osteoporosis) là một vấn đề phổ biến mà nhiều người mắc phải. Nó làm tăng nguy cơ nứt hoặc gãy xương và đặc biệt phổ biến ở phụ nữ lớn tuổi. Thật thú vị là đã có nhiều bằng chứng từ những thử nghiệm có đối chứng cho thấy K2 đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe xương vì vitamin K2 đóng vai trò trung tâm trong chuyển hóa canxi – khoáng chất chính tìm thấy ở xương. Ngoài ra, vitamin K2 còn kích hoạt hoạt động liên kết canxi của 2 loại protein Matrix gla protein (MGP) và osteocalcin, giúp cấu tạo và duy trì xương.

Một thử nghiệm diễn ra trong 3 năm trên 244 phụ nữ mãn kinh cho thấy rằng những ai dùng chất bổ sung vitamin K2 có mức độ giảm mật độ xương theo tuổi tác chậm hơn.

Ngoài ra, vitamin K2 còn có tác dụng làm giảm rạn xương sống 60%, giảm rạn xương hông 77% và những rạn xương khác (không phải xương sống) là 81%. Thống nhất với những phát hiện này, các chuyên gia cũng đã chính thức khuyến cáo việc bổ sung vitamin K trong việc ngăn ngừa và điều trị bệnh loãng xương.

Tuy nhiên một vài nhà nghiên cứu vẫn cảm thấy các kết quả này chưa đủ thuyết phục và chưa thể kết luận khuyến cáo việc sử dụng vitamin K cho mục đích này chống loãng xương.

Giúp răng chắc khỏe

Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng vitamin K2 có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng. Dựa vào những nghiên cứu trên động vật và vai trò của vitamin K2 trong chuyển hóa xương, việc đưa giả thuyết rằng loại vitamin này cũng ảnh hưởng đến sức khỏe răng là hợp lý. Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu nào kiểm tra tính chính xác của giả thuyết này trên cơ thể người. Một trong những protein ảnh hưởng đến sức khỏe răng là osteocalcin, cũng là protein đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa xương và được hoạt hóa bởi vitamin K2. Osteocalcin tạo nên một cơ chế kích thích sự phát triển ngà răng mới – là những mô được canxi hóa bên dưới men răng của bạn. Ngoài ra, vitamin A và D cũng được cho là đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này, chúng hoạt động cộng hưởng với vitamin K2.

Chống lại ung thư

Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong phổ biến trên thế giới. Mặc dù y học hiện đại đã tìm ra nhiều phương pháp điều trị nhưng những ca bệnh ung thư mới vẫn không ngừng gia tăng. Vì vậy, việc tìm ra cách ngăn ngừa bệnh một cách hiệu quả là điều tối quan trọng. Bên cạnh đó, một vài nghiên cứu về vitamin K2 đã cho thấy vitamin K2 làm giảm tỉ lệ tái phát của ung thư gan và kéo dài sự sống. Một nghiên cứu khác dựa trên quan sát trên 11.000 người đàn ông cũng cho thấy rằng việc sử dụng vitamin K2 làm giảm 63% nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Tuy vậy, vitamin K1 không phát huy hiệu quả trong những nghiên cứu này.

Nguồn cung cấp vitamin K2

Những loại thực phẩm giàu vitamin K1 phổ biến hơn rất nhiều so với vitamin K2. Một số loại vi khuẩn đường ruột có thể chuyển đổi một lượng vitamin K1 thành vitamin K2.

Những thực phẩm lên men là một nguồn cung cấp vitamin K2 tốt. Ngoài ra, do vitamin K2 hòa tan trong chất béo, mỡ nội tạng và các sản phẩm từ sữa cũng chứa một lượng đáng kể vitamin K2. Ngược lại, thịt nạc chẳng hạn như thịt gia cầm không phải là nguồn cung cấp vitamin K2 tốt.

Nguồn vitamin K2 trong chế độ ăn uống đến từ:

• Đậu nành lên men: Đây là món ăn truyền thống và rất nổi tiếng ở Nhật Bản.
• Dưa bắp cải.
• Các sản phẩm từ sữa, đặc biệt là các loại phô mai cứng.
• Gan và các loại mỡ nội tạng khác.
• Thịt bò.
• Thịt lợn.
• Lòng đỏ trứng.
• Thịt các loại cá béo chẳng hạn như cá hồi, cá thu….

Giống như hầu hết các vi chất khác, vitamin K2 dễ bị thất thoát trong quá trình chế biến và bảo quản. Giải pháp là chọn thực phẩm đúng, điều chỉnh khẩu phần ăn và tăng cường các hoạt động thể dục thể thao ngoài trời cùng môi trường sống lành mạnh, phù hợp với lứa tuổi.