U dây thần kinh thính giác là u lành tính phát triển trong não bộ. Bệnh có thể ảnh hưởng đến 1 hoặc cả 2 tai, nếu chữa trị chậm sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm.

U dây thần kinh thính giác là bệnh gì?

U dây thần kinh thính giác còn được gọi là u dây thần kinh số 8. Đây là một khối u lành tính, phát triển chậm, có kích thước bằng đầu ngón tay hoặc quả trứng gà, nằm trong hố não sau của sọ thường bắt đầu từ dây thần kinh sọ thứ 8 của não (dây thần kinh tiền đình). Bệnh chiếm tỷ lệ vào khoảng 8% trong tổng số những khối u phát triển trong não.

Bệnh thường xảy ra ở những người thuộc độ tuổi từ 30 đến 60 tuổi. Nguyên nhân gây bệnh cho đến nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Yếu tố nguy cơ làm tăng rủi ro mắc bệnh là bởi bố mẹ mang rối loạn gen thần kinh type 2 truyền sang cho con.

Những triệu chứng của bệnh

U dây thần kinh số 8 tiến triển chậm, ở giai đoạn đầu các triệu chứng thường mờ nhạt, khiến người bệnh không phát hiện được bệnh sớm. Triệu chứng của bệnh cũng phụ thuộc vào độ lớn, vị trí xâm nhập và sự lan rộng của khối u.

Biểu hiện ở giai đoạn đầu gồm:

• Nghe kém: Tiến triển chậm, có thể từ vài tháng tới vài chục năm, thường là trong khoảng 2 năm. Bệnh nhân có thể bị mất thính giác đột ngột hoặc thoáng qua.
• Ù tai: Nghe thấy tiếng chuông hoặc âm thanh rít lên trong tai.
• Mất thăng bằng, hội chứng tiền đình kiểu trung ương (rung giật nhãn cầu);

Ở giai đoạn sau, khi khối u lan vào hố não sau và gây liệt một số dây thần kinh sọ:

• Liệt dây thần kinh số 5: Mất phản xạ giác mạc, giảm cảm giác ngoài da ở nửa bên mặt có khối u, về sau bị liệt cơ nhai.
• Liệt dây thần kinh số 6: Mắt của bên có khối u bị lác vào trong, nhức đầu từng cơn hoặc đôi khi bị đau đầu dữ dội.
• Liệt dây thần kinh số 7: Liệt nhẹ nửa mặt hoặc co thắt cơ mặt ở bên có khối u.
• Khi khối u lan vào góc tiểu cầu não và thân não: Các chi bị rối loạn, đi đứng loạng choạng, run tay chân, đi hay bị ngã về bên có khối u.
• Triệu chứng tăng áp lực nội sọ: Đau đầu nặng vùng đỉnh đầu và gáy, nôn mửa,…

Các triệu chứng của bệnh sẽ tăng dần, có thể dẫn tới hôn mê tăng dần hoặc tụt kẹt hạnh nhân tiểu não, gây tử vong.

Chẩn đoán và điều trị bệnh

Chẩn đoán bệnh u dây thần kinh thính giác

Chẩn đoán sớm u dây thần kinh thính giác là yếu tố mang tính quyết định để ngăn chặn những biến chứng khó lường của bệnh. Các phương pháp chẩn đoán bệnh gồm:

• Chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng của bệnh.
• Kiểm tra thần kinh và kiểm tra thính giác bằng thính đồ lực.
• Chụp sọ quy ước, chụp cộng hưởng từ hoặc chụp cắt lớp vi tính não.

Điều trị bệnh U dây thần kinh số 8

Bác sĩ sẽ đưa ra lựa chọn về phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Việc lựa chọn phương pháp điều trị nào sẽ phụ thuộc vào kích thước, tốc độ phát triển của khối u, mức độ suy yếu chức năng các cơ quan, độ tuổi, lối sống của bệnh nhân và các nguy cơ tai biến của phẫu thuật.

Các phương pháp điều trị bao gồm:

Phẫu thuật

Đây là phương pháp điều trị đáng tin cậy nhất, đặc biệt là với trường hợp phát hiện bệnh khi khối u còn nhỏ, có thể phục hồi thính lực và chức năng các cơ quan lân cận của bệnh nhân. Ngoài ra, thay vì phẫu thuật truyền thống, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật bằng dao Gamma để điều trị u dây thần kinh thính giác cho bệnh nhân. Phương pháp này sử dụng các tia bức xạ gamma năng lượng cao nhắm vào khối u, không gây ảnh hưởng tới khu vực lân cận.

Xạ phẫu có ưu điểm là tính không xâm lấn, ít biến chứng, đặc biệt là đối với các khối u có kích thước nhỏ hoặc nằm ở các vị trí phẫu thuật khó khăn. Với các khối u lớn, khó phẫu thuật triệt để thì bác sĩ có thể kết hợp phẫu thuật một phần rồi thực hiện kết hợp với xạ phẫu phần tồn dư.

Xạ trị

Phương pháp này giúp làm giảm kích thước hoặc hạn chế sự phát triển của khối u dây thần kinh thính giác. Phương pháp này được ưu tiên lựa chọn cho những người bệnh lớn tuổi, có sức khỏe kém, có khối u ảnh hưởng tới cả 2 tai hoặc khối u ảnh hưởng tới bên tai duy nhất còn khả năng nghe.

Theo dõi

Trường hợp bệnh nhân không thể thực hiện phẫu thuật hay xạ trị, bác sĩ sẽ chỉ định theo dõi sự phát triển của khối u và thực hiện chụp MRI não định kỳ để đánh giá khối u.

Lưu ý trong điều trị bệnh

Bệnh nhân cần lưu ý những điều sau: 

• Chú ý các di chứng có thể gặp phải do việc điều trị bằng phương pháp phẫu thuật như mất thính lực, liệt nửa mặt, rối loạn thăng bằng,… 
• Thực hiện việc đi tái khám thường xuyên theo đúng lịch hẹn để được thăm khám, kiểm tra, theo dõi.  
• Tuân thủ theo đúng hướng dẫn từ bác sĩ điều trị, uống thuốc đúng theo chỉ định, không được tự ý bỏ thuốc hoặc tự ý uống thuốc chưa được kê đơn.
• Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết có lợi cho cơ thể, tăng cường và cải thiện tình trạng sức khỏe.
• Có những thói quen sống khoa học, lành mạnh.

U dây thần kinh thính giác phát triển lớn mà không kịp thời chẩn đoán, điều trị, nó có thể cản trở sự lưu thông dịch não tủy, thậm chí gây tử vong. Do vậy, ngay khi có các triệu chứng cảnh báo bệnh, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán xác định và có phương án điều trị sớm.