Omega-3 là một loại chất béo có lợi cho sức khỏe, cần phải bổ sung từ chế độ ăn uống. Omega 3 góp phần cấu tạo lên màng tế bào, giúp xây dựng và phát triển não bộ, thị giác. Quan trọng như vậy nhưng bạn đã biết thành phần trong Omega-3 có gì chưa? Cùng Parapharmacy tìm hiểu nhé!

Omega-3

Omega-3 là gì?

Omega-3 là một họ gồm các axit béo đóng vai trò thiết yếu trong cơ thể và có lợi cho sức khỏe, vì cơ thể bạn không thể tự sản xuất ra omega-3, bạn phải bổ sung chúng từ chế độ ăn uống hàng ngày.

Các loại thực phẩm phổ biến có nhiều axit béo omega-3 bao gồm cá béo, dầu cá, hạt lanh, hạt chia, dầu hạt lanh và quả óc chó. Hoặc bổ sung omega-3 từ các nguồn khác, chẳng hạn như dầu cá hoặc dầu tảo.

Về cấu trúc

Khoảng 90% chất béo trong chế độ ăn uống của chúng ta ở dạng triglyceride, được tạo thành từ các axit béo và glycerol. Axit béo bao gồm một chuỗi các nguyên tử cacbon, với một nhóm metyl ở một đầu và một nhóm axit ở đầu kia. Mỗi nguyên tử cacbon có một số nguyên tử hydro gắn liền với nó. Trong axit béo Omega 3, liên kết đôi đầu tiên xảy ra trên nguyên tử cacbon thứ ba.

Về chức năng

Axit béo Omega 3 là thành phần quan trọng của màng tế bào, khiến cho tế bào trở nên mềm dẻo, linh động hơn. Tính mềm dẻo rất quan trọng đối với nhiều quá trình của màng như tính thấm của các ion, chức năng các thụ thể, hoạt tính enzyme,… Độ mềm dẻo này đối với tế bào não của đặc biệt quan trọng vì quyết định đến khả năng đàn hồi, linh hoạt của tế bào thần kinh. Điều này đồng nghĩa với khả năng học hỏi và chức năng não bộ.

Thành phần có trong Omega-3

Omega-3 là một loại axit béo không bão hòa đa (PUFA) gồm 3 loại: DHA (axit docosahexaenoic), ALA (axit alpha-linolenic) và EPA (axit eicosapentaenoic).

ALA

Alpha-linolenic acid (ALA) là axit béo omega-3 phổ biến nhất và rất cần bổ sung trong chế độ ăn uống của bạn. ALA trong cơ thể chủ yếu được chuyển hóa thành năng lượng. Ngoài ra ALA cũng có thể được chuyển đổi thành các dạng hoạt tính sinh học khác của omega-3 là EPA và DHA. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này là không hiệu quả, do đó chỉ một tỷ lệ nhỏ ALA được chuyển đổi thành các dạng hoạt động nêu trên.

ALA được tìm thấy nhiều trong các thực phẩm như hạt lanh, dầu hạt lanh, dầu hạt cải, hạt chia, quả óc chó, hạt cây gai dầu và đậu nành.

EPA

Axit Eicosapentaenoic (EPA) được tìm thấy trong hầu hết các sản phẩm động vật, chẳng hạn như cá béo và dầu cá. Tuy nhiên, một số vi tảo cũng chứa EPA. EPA đảm nhiệm một số chức năng trong cơ thể con người. Ngoài ra một phần của EPA cũng có thể được chuyển đổi thành DHA.

DHA

Axit docosahexaenoic (DHA) là axit béo omega-3 quan trọng nhất trong cơ thể. DHA là một thành phần quan trọng trong cấu trúc của vỏ não, võng mạc mắt và nhiều bộ phận cơ thể khác.

Giống như EPA, DHA cũng được tìm thấy nhiều nhất trong các sản phẩm động vật như cá béo và dầu cá. Ngoài ra thịt, trứng và sữa từ động vật ăn cỏ cũng cung cấp một lượng DHA đáng kể.

Do những người ăn chay không hoặc hiếm khi ăn các sản phẩm từ động vật, họ thường thiếu DHA. Vì vậy, những người ăn chay cần bổ sung vi tảo để đảm bảo họ có đủ lượng omega-3 này.

Thành phần nào quan trọng nhất?

Não bộ con người có tới hàng trăm tỷ tế bào thần kinh. Sự kết nối giữa các tế bào thần kinh giúp não nhận tín hiệu từ các giác quan để xử lý, điều khiển hoạt động các quá trình trong cơ thể. Vì vậy, sự truyền tin giữa các tế bào thần kinh là cơ chế hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh, gia tăng trí nhớ và khả năng học hỏi trong suốt cuộc đời của bé. Điều này có nghĩa, dẫn truyền thần kinh hiệu quả chính là chìa khóa giúp bé thông minh.

Muốn duy trì trí thông minh phải thực hiện song song hai nhiệm vụ: Một là, tăng kết nối nơron thần kinh. Hai là, bảo vệ tính toàn vẹn và ngăn ngừa oxy hóa của tế bào thần kinh.

DHA và ALA đều giữ một nhiệm vụ trong quá trình này. DHA đóng vai trò quan trọng và không thể thay trong việc hình thành các tế bào não. Thế nhưng, một mình DHA sẽ chưa đủ để đảm bảo sự liên kết chặt chẽ giữa các tế bào thần kinh. Đó là lúc DHA cần đến sự xuất hiện của ALA. ALA dễ dàng vượt qua hàng rào máu não và dễ dàng được các tế bào não hấp thụ, nơi nó vô hiệu hóa tác hại của stress oxy hóa và cải thiện sản sinh năng lượng trong não. ALA chính là “mảnh ghép hoàn hảo, giúp gia tăng tính bền vững trong sự kết nối các tế bào não, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của bé trong tương lai.

Công dụng của Omega-3 mang lại cho sức khỏe

Omega-3 có nhiều công dụng tuyệt vời với sức khỏe con người, tác động tốt tới:

Omega 3 tốt cho người bệnh Alzheimer

Tác dụng của DHA

  • Khoảng 70% năng lượng cung cấp trong quá trình phát triển thai nhi được dành cho sự phát triển của não. Trong khi đó, DHA chiếm 30% não và chiếm phần lớn chất xám, tạo ra trí thông minh. DHA còn kích thích độ nhạy của nơron thần kinh, giúp truyền thông tin nhanh chóng và chính xác tới não. Vì vậy, DHA đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong chức năng nhận thức và sự phát triển toàn diện của não bộ. Ngược lại, sự thiếu hụt DHA trong giai đoạn đầu có liên quan đến các vấn đề sau này, chẳng hạn như khuyết tật học tập, ADHD, rối loạn hành vi, chỉ số IQ thấp…
  • DHA chiếm tỉ lệ rất cao trong võng mạc, đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển thần kinh thị lực và chức năng nhìn ở trẻ.
  • Một số nghiên cứu đã chỉ ra, DHA cũng có thể khôi phục sự giải phóng chất dẫn truyền thần kinh ở vùng hải mã và làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ do tuổi tác. Sự thiếu hụt DHA đã có liên quan đến giảm mức độ dopamine và thụ thể dopamine D2 ở thùy trán, có thể dẫn đến các vấn đề về chú ý và học tập. Điều này có thể giải thích khả năng của DHA trong việc thúc đẩy sự tập trung chú ý và làm dịu căng thẳng, lo lắng.
  • Hơn nữa, DHA có thể tăng cường sức khỏe tim mạch bằng cách giảm chất béo trung tính trong máu và lượng cholesterol xấu của bạn.
  • Ngoài ra, DHA có thể có tác động tích cực đến một số tình trạng nhất định, chẳng hạn như viêm khớp, huyết áp cao, tiểu đường tuýp 2 và một số bệnh ung thư.

Tác dụng của EPA

  • Tương tự như DHA, EPA cũng rất tốt cho người lớn tuổi, mẹ bầu và trẻ nhỏ.
  • Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, EPA có tác dụng ngăn chặn sự đông vón tiểu cầu và hình thành huyết khối. Đồng thời ổn định cholesterol, giữ cho tuần hoàn máu được thông thoáng.
  • EPA có khả năng chống viêm mạnh, được sử dụng như một thực phẩm vàng để ngăn ngừa các bệnh về viêm nhiễm.
  • EPA còn có tác dụng làm giảm tình trạng xơ vữa động mạch nên rất tốt cho bị bệnh tim.
  • Bổ sung EPA có thể giúp cải thiện tình trạng sa sút trí tuệ ở người gia, khó tập trung…
  • EPA giúp tăng cường sức khỏe sinh sản, chống các bệnh thường gặp khi mang thai như trầm cảm sua sinh, tiểu đường, tiền sản giật, sinh non… Đặc biệt, mẹ bầu bổ sung EPA và DHA theo tỷ lệ thích hợp sẽ giúp thai nhi phát triển não bộ và thể chất ngay từ trong bụng mẹ.
  • Trẻ được bổ sung EPA ngay từ những năm đầu đời có khả năng phát triển não bộ và tư duy hơn so với trẻ không được bổ sung.
  • Ngoài ra, EPA cũng được ghi nhận trong sự phát triển thị giác và cân nặng ở trẻ.

Tác dụng của ALA

  • ALA được biết đến là một chất chống oxy rất mạnh. Không những vậy, nó còn khôi phục hoạt tính chống oxy hóa của vitamin C, vitamin E, Glutathione, coenzym Q10. Đồng thời kích thích cơ thể sản sinh Glutathione nội sinh.
  • Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Diabetes Research and Clinical Practice (12/2004), ALA có khả năng bảo vệ thành mạch máu khỏi tác động của các gốc tự do khi có sự hiện diện của triglycerid nồng độ cao. Bên cạnh đó, bổ sung ALA thường xuyên còn có thể giảm lượng cholesterol xấu tới 40%.
  • ALA cũng có tác dụng giúp ngăn ngừa và cải thiện biến chứng thần kinh ở bệnh nhân đái tháo đường.
  • ALA có tác dụng chống lại sự tạo thành AGE – tác nhân gây ra các bệnh như thoái hóa khớp, xơ cứng mạch máu, đục thủy tinh thể… Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra, ALA có tác dụng giúp da săn chắc, giảm vết thâm, tàn nhang, đốm nâu, quầng mắt…
  • ALA giúp bảo vệ và ngăn chặn sự suy thoái của tế bào thần kinh và não bộ. Viện sức khỏe tâm thần Mannheim (Đức) đã thực hiện thử nghiệm trên những con chuột già bị lão hóa trí nhớ do tuổi tác được cung cấp ALA đã hoạt động tốt hơn chỉ bằng nửa số tuổi của chúng.
Thực phẩm giàu omega 3

Lưu ý khi sử dụng Omega-3

Liều lượng bổ sung Omega-3

Bổ sung cho thai phụ

Thai phụ, phụ nữ đang cho con bú và trẻ nhỏ: FAO/ WHO khuyến cáo về liều lượng DHA cần bổ sung như sau: trẻ 6 – 24 tháng cần bổ sung 10mg/kg; thai phụ và phụ nữ đang cho con bú cần bổ sung 200mg/ngày.

Người lớn tuổi

Theo khuyến cáo từ Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) thì người không có tiền sử với bệnh tim mạch có thể ăn cá béo 2 lần/tuần. Lượng Omega-3 được cho là an toàn với người lớn khi không vượt quá 300 mg/ ngày.

Thời điểm bổ sung Omega-3

Thời điểm bổ sung Omega-3 đường uống tốt nhất là buổi sáng vì đó là lúc cơ thể có thể hấp thu nó một cách tốt nhất, những người bị mất ngủ nên uống Omega-3 sau bữa tối.

Tác dụng phụ khi dùng Omega 3

Một số tác dụng phụ có thể gặp khi uống Omega-3 gồm: ợ hơi, ợ nóng, buồn nôn, tiêu chảy, đỏ da, nổi mẩn ngứa, mất ngủ, chảy máu nướu, tăng đường huyết, tụt huyết áp,…

Một số trường hợp sau không nên bổ sung dầu cá Omega-3:

  • Người mắc bệnh đường tiêu hóa: có thể bị đầy hơi, chướng bụng.
  • Trẻ dưới 15 tháng tuổi: có thể gây hại cho một số cơ quan trong cơ thể.
  • Thai phụ: không nên bổ sung dầu cá thô vì nó có thể chứa nhiều chất ô nhiễm và kim loại nặng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Thay vào đó, chỉ nên bổ sung Omega-3 từ thực phẩm.

Nếu trong quá trình bổ sung Omega-3 mà xuất hiện các tác dụng phụ như đã nói đến ở trên thì cần dừng ngay và tham vấn ý kiến bác sĩ để có hình thức bổ sung khác phù hợp.

Bổ sung Omega 3 cho cơ thể

Có thể bổ sung Omega-3 qua một số loại thực phẩm như: cá hồi, cá mòi, cá trích, dầu hạt cải, quả óc chó, rau có màu xanh đậm,… hoặc thực phẩm chức năng chứa Omega-3.

Đối với những người không có thói quen thường xuyên ăn các thực phẩm kể trên nên bổ sung omega-3 từ các nguồn khác, chẳng hạn như dầu cá hoặc dầu tảo.

Ở trẻ em việc bổ sung đầy đủ omega 3 là rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Ngoài chế độ ăn uống hàng ngày, mẹ nên chủ động bổ sung dự phòng Omega 3 cho trẻ từ các sản phẩm chức năng.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm bổ sung Omega 3 cho trẻ nhỏ cũng như người lớn. Ở trẻ, mẹ nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm lành tính, dễ uống, phù hợp với vị giác của trẻ nhỏ để bé hấp thu tối ưu.

Bạn có thể tham khảo các sản phẩm bổ sung Omega TẠI ĐÂY!

Leave a reply

Tags: , , ,