Viêm âm đạo là tình trạng bệnh phụ khoa thường gặp nhưng không quá nguy hiểm và có thể khắc phục bằng nhiều biện pháp khác nhau. Vậy cách điều trị bệnh viêm âm đạo là gì?

Bệnh viêm âm đạo

Âm đạo (nằm bên trong âm hộ) là một trong những cơ quan sinh dục quan trọng của phụ nữ. Nó có vai trò làm thoát máu kinh khi tới chu kỳ nguyệt san, đồng thời thực hiện chức năng quan hệ tình dục, sinh sản. 

Tuy nhiên vì một lý do nào đó, khách quan hoặc chủ quan dẫn tới hiện tượng nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng,… tấn công vùng kín và gây viêm nhiễm. Tình trạng này được gọi là bệnh viêm âm đạo (tên khoa học gọi là Vaginitis).

Theo thống kê, có đến một phần ba số phụ nữ có biểu hiện triệu chứng viêm âm đạo trong cuộc đời. Bệnh có thể xảy đến với phụ nữ ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất là trong độ tuổi sinh sản.

Nguyên nhân gây bệnh viêm âm đạo

Sự mất cân bằng trong hệ nấm men và vi khuẩn sống trong âm đạo là nguyên nhân dẫn đến viêm âm đạo. Tình trạng này làm cho lớp niêm mạc của âm đạo bị viêm nhiễm. Cụ thể, các yếu tố sau đây có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng vốn có của âm đạo, bao gồm:

• Sử dụng thuốc kháng sinh
• Thay đổi nồng độ hormone trong thời kỳ mang thai, cho con bú hoặc mãn kinh
• Thụt rửa âm đạo
• Sử dụng chất diệt tinh trùng
• Sinh hoạt tình dục
• Viêm nhiễm đơn thuần (phổ biến nhất là nhiễm nấm men).
• Viêm âm đạo do Trichomonas (trùng roi)
• Nhiễm nấm men Candida
• Viêm âm đạo do trực khuẩn gram.
• Viêm teo âm đạo

Những dấu hiệu của bệnh

Âm đạo của phụ nữ thường tiết dịch có màu trắng trong hoặc hơi đục. Đây là cách âm đạo tự làm sạch các tế bào chết, cũng như ngăn ngừa nhiễm trùng và các vi khuẩn có hại xâm nhập vào âm đạo. Có thể nói, tiết dịch âm đạo là cơ chế làm sạch cơ thể tự nhiên mà ai cũng phải có.

Dịch tiết âm đạo bình thường (không phải bệnh lý) sẽ không gây cảm giác đau hay ngứa ngáy. Lượng dịch tiết ra cũng khác nhau ở từng thời điểm. Có khi nó chỉ là một lượng nhỏ rất loãng, có lúc tiết nhiều và đặc hơn.

Tuy nhiên, sẽ là bất thường khi âm đạo của bạn có các triệu chứng dưới đây, bởi đó là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị viêm nhiễm vùng kín:

• Thay đổi màu sắc, mùi hoặc lượng dịch tiết ra từ âm đạo: dịch màu vàng hoặc trắng đục, có mùi hôi, ra rất nhiều.
• Ngứa hoặc kích ứng âm đạo.
• Đau khi giao hợp.
• Rát, buốt mỗi lần đi tiểu.
• Chảy máu âm đạo nhẹ.

Điều trị bệnh viêm âm đạo

Các phương pháp chẩn đoán bệnh

Để chẩn đoán viêm âm đạo bác sĩ dựa vào các dấu hiệu sau:

• Hỏi tiền sử viêm nhiễm âm đạo: Các nhiễm trùng âm đạo hoặc bệnh lây qua đường tình dục từ đó có thể định hướng được nguyên nhân ở các loại viêm âm đạo hay tái phát.
• Thực hiện khám phụ khoa. Trong khi kiểm tra vùng chậu, bác sĩ có thể sử dụng một dụng cụ (mỏ vịt) để nhìn vào bên trong âm đạo của bạn để tìm viêm và tiết dịch bất thường.
• Lấy bệnh phẩm là dịch âm đạo để làm xét nghiệm: thu thập một mẫu dịch tiết cổ tử cung hoặc âm đạo để xét nghiệm trong phòng thí nghiệm có thể soi tươi hay cấy để tìm vi khuẩn, nấm,.. gây viêm âm đạo.
• Thực hiện kiểm tra pH:  kiểm tra pH âm đạo bằng cách áp dụng que thử pH hoặc giấy pH vào thành âm đạo. Độ pH tăng có thể chỉ ra vi khuẩn âm đạo hoặc nhiễm trichomonas. Tuy nhiên, xét nghiệm pH đơn thuần không phải là xét nghiệm chẩn đoán đáng tin cậy.

Cách chữa bệnh viêm âm đạo

Viêm nhiễm âm đạo là bệnh lý do nhiều loại sinh vật và điều kiện khách quan gây ra. Vì thế, mỗi loại viêm âm đạo sẽ có phương pháp điều trị khác nhau:

• Viêm do vi khuẩn: Đối với loại viêm âm đạo này, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc viên metronidazole dùng đường uống, gel metronidazole hoặc kem bôi clindamycin.
• Nhiễm trùng nấm men: Bệnh thường được điều trị bằng thuốc bôi hoặc kem chống nấm không kê đơn, chẳng hạn như miconazole, clotrimazole, butoconazole hoặc tioconazole. Bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc kháng nấm, chẳng hạn như fluconazole. 
• Nhiễm trùng trichomonas: Thuốc được chỉ định là metronidazole hoặc tinidazole.
• Viêm teo âm đạo: Estrogen – ở dạng kem, viên hoặc vòng đặt âm đạo – sẽ giúp cải thiện hiệu quả tình trạng này. 
• Viêm không do nhiễm trùng: Để điều trị bạn cần xác định chính xác tác nhân gây kích ứng để tránh xa nó. Những tác nhân này có thể là dung dịch vệ sinh, bột giặt, nước xả vải, băng vệ sinh, tampon… 

Cách phòng viêm nhiễm

Để phòng ngừa viêm âm đạo nói riêng và viêm nhiễm vùng kín nói chung, bạn cần thực hiện: 

• Tránh tắm bồn, nhất là bồn nước nóng và bồn tạo sóng. Thay vì vậy, hãy tắm bằng vòi hoa sen.
• Xả sạch xà phòng/sữa tắm khỏi vùng kín sau khi tắm. Không sử dụng xà phòng có tính tẩy rửa mạnh, chẳng hạn như xà phòng có tác dụng khử mùi hoặc kháng khuẩn, gel tắm tẩy tế bào chết dạng hạt… 
• Luôn giữ vùng kín khô ráo để tránh kích ứng.
• Lau từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh: Việc làm này nhằm tránh lây lan vi khuẩn từ hậu môn vào âm đạo.
• Đừng thụt rửa: Vùng kín của phụ nữ không cần biện pháp làm sạch ngoài việc tắm rửa hàng ngày. Việc thụt rửa nhiều lần chẳng những không có ích gì cho tình trạng nhiễm trùng âm đạo mà còn tiêu diệt các sinh vật có lợi cư trú trong âm đạo, đồng thời làm tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng kín.
• Sử dụng bao cao su: Cả bao cao su dành cho nam và nữ đều giúp bạn tránh bị nhiễm trùng lây lan khi quan hệ tình dục.
• Mặc đồ lót bằng vải cotton: Nấm men phát triển rất mạnh trong môi trường ẩm ướt. Vải cotton thoáng mát, thấm hút tốt nên sẽ tạo ra môi trường thông thoáng cho vùng kín, hạn chế sự phát triển của nấm và vi khuẩn gây bệnh.

Hầu hết các trường hợp mắc bệnh không gây ra vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe khi được điều trị đúng cách. Ngược lại, nếu không chữa trị dứt điểm, nhiễm trùng âm đạo có thể lây lan sang các cơ quan vùng chậu khác, gây nên tình trạng viêm vùng chậu (PID). Ngoài ra, phụ nữ có âm đạo bị viêm nhiễm quá lâu sẽ tăng khả năng mắc các bệnh STD, chẳng hạn như chlamydia và bệnh lậu. 

Có nhiều khả năng bạn sẽ sinh con thiếu tháng nếu nhiễm BV (viêm âm đạo do vi khuẩn) khi đang mang thai. Em bé sinh non thường nhẹ cân, dễ gặp phải các vấn đề sức khỏe về hô hấp, tuần hoàn, tiêu hóa, thần kinh… ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí não sau này.

Nếu bệnh viêm nhiễm vùng kín của bạn là do các tác nhân lây truyền qua đường tình dục gây ra, cần tuyệt đối kiêng giao hợp trong giai đoạn điều trị bệnh. Quan hệ tình dục trong lúc này chẳng những khiến bạn không thoải mái mà còn làm cho các triệu chứng bệnh trầm trọng hơn. Ngoài ra, bạn còn có thể lây bệnh cho bạn tình của mình.