Cách hạ sốt nhanh cho trẻ an toàn, hiệu quả

Sốt là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, đây là phản ứng của cơ thể với sự thay đổi của môi trường hoặc khi trẻ gặp các vấn đề về sức khỏe. Các mẹ không nên lo lắng nhiều vì dưới đây là những cách hạ sốt nhanh cho trẻ nhà mình rất an toàn và hiệu quả. Các mẹ cùng tham khảo nhé!

Trẻ bị sốt

Trẻ bị sốt là tình trạng mà nhiệt độ cơ thể của trẻ cao hơn 37,5 độ C. Bản thân sốt không phải là một bệnh mà là hiện tượng tăng nhiệt độ cơ thể, thường gây ra do nhiễm ký sinh trùng hoặc virus. Không phải lúc nào trẻ bị sốt cũng phải dùng thuốc tuy nhiên các phụ huynh nên xác định nguyên nhân và triệu chứng để có những giải pháp kịp thời.

Nguyên nhân khiến bị sốt

Hầu hết các trường hợp trẻ bị sốt xuất phát từ những nguyên nhân sau:

• Mắc một số bệnh như: viêm phổi, cảm lạnh, sốt xuất huyết, sốt virus, viêm dạ dày,…
• Bị nhiễm trùng ở một bộ phận nào đó của cơ thể.
• Sốt sau khi tiêm chủng.
• Tăng thân nhiệt do mọc răng.
• Tác dụng phụ do một số loại thuốc mà trẻ đang sử dụng gây ra.

Cách xác định trẻ bị sốt

Muốn xác định con có bị sốt hay không để áp dụng cách hạ sốt nhanh nhất cho trẻ, trước tiên cha mẹ cần đo nhiệt độ cho trẻ. Trẻ bị sốt khi nhiệt độ cơ thể của trẻ cao hơn 37,5 độ C.

• Vị trí đo nhiệt độ: hậu môn, nách, trán, tai, miệng. Mặc dù đo ở hậu môn và miệng dễ chính xác hơn nhưng trước và sau khi sử dụng cha mẹ cần vệ sinh nhiệt kế thật sạch sẽ đồng thời phải thành thạo cách đo ở những vị trí này để không khiến trẻ khó chịu. Nếu đo ở miệng, tuyệt đối không được dùng nhiệt kế thủy ngân vì nếu nhiệt kế vỡ sẽ vô cùng nguy hiểm. 

Nhiệt độ đo được ở nách thường thấp hơn so với nhiệt độ đo được ở hậu môn khoảng 0.5 độ C. Nếu đo bằng nhiệt kế thủy ngân cần kẹp 5 – 7 phút.

Tiếp sau đó, cha mẹ cần quan sát trẻ, các dấu hiệu cho thấy trẻ bị sốt thường là:

• Trẻ dễ cáu gắt, quấy khóc nhiều.
• Mệt mỏi, cơ thể ra nhiều mồ hôi.
• Thở gấp, có biểu hiện lơ mơ.
• Bỏ bú, uống ít nước, bỏ ăn.
• Ngủ li bì.

Mặc dù sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhưng trong đại đa số trường hợp nó lại là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về sức khỏe nên việc tìm cách hạ sốt nhanh nhất cho trẻ luôn cần thiết. Mặt khác, khi sốt, trẻ thường cảm thấy mệt mỏi và khó chịu, nếu hạ sốt đúng cách có nghĩa là cha mẹ sẽ giúp con sớm trở lại với trạng thái hoạt động thường ngày.

Đặc biệt, khi bị sốt, trẻ còn dễ phải đối mặt với những triệu chứng nguy hiểm như: run tay chân, co giật, mất ý thức,… Nếu không được hạ sốt đúng cách một cách nhanh chóng, trẻ sẽ dễ gặp phải những biến chứng nguy hiểm.

Cách hạ sốt nhanh cho trẻ

Khi trẻ bị sốt, bạn có thể áp dụng những cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà và theo dõi tình trạng sức khỏe của con trước khi đưa bé đi bệnh viện. Bởi một số cơn sốt có thể hạ nhanh nếu bạn chăm sóc bé đúng cách.

Lau cơ thể trẻ bằng khăn ấm

Khi trẻ đang sốt cần hạn chế việc tắm rửa, thay vào đó nên sử dụng một khăn sạch với nước ấm để lau cơ thể trẻ. Đây là cách hạ sốt cho trẻ nhanh nhất và an toàn, làm giãn mạch máu để giảm nhiệt độ cơ thể. Một số vị trí cần lau nhiều hơn để trẻ nhanh hạ sốt là trán, nách và bẹn. Việc lau bằng khăn ấm cũng giúp trẻ cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn.

Cho trẻ uống nhiều nước

Một trong những cách hạ sốt nhanh cho trẻ và đơn giản nhất chính là cho trẻ uống nhiều nước. Khi bị sốt, thân nhiệt tăng cao sẽ khiến trẻ nhỏ bị mất nước. Để ngăn chặn tình trạng này, bố mẹ nên khuyến khích bé uống càng nhiều nước càng tốt.

Bé đang bị sốt thường không có cảm giác đói, do đó, bạn không nên ép bé ăn mà thay vào đó bạn có thể dỗ bé uống sữa để thay thế. Những bé lớn hơn có thể ăn cháo, súp hoặc những món dạng lỏng. Các món này có thể đồng thời vừa cung cấp dinh dưỡng cho trẻ, vừa cân bằng mật độ chất lỏng trong cơ thể.

Trong trường hợp trẻ không muốn hoặc không thể uống nước quá 1 giờ, bố mẹ nên liên hệ với bác sĩ nhi khoa để được tư vấn biện pháp khắc phục.

Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi

Khi trẻ bị sốt có thể kèm theo cảm giác lạnh. Tuy nhiên, lúc này nếu ủ ấm cho trẻ sẽ không làm thân nhiệt giảm xuống. Thay vào đó, nên mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi cho trẻ.

Bổ sung vitamin C và thực phẩm giàu canxi cho trẻ

Khi trẻ bị sốt, cần chú ý đến dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C và canxi. Bổ sung vitamin C khi trẻ đang sốt là cách hạ sốt cho trẻ nhanh nhất mà các bậc phụ huynh có thể áp dụng được ngay tại nhà thông qua một số loại trái cây có hàm lượng vitamin C cao, phổ biến như cam, quýt, bưởi. Không chỉ giúp hạ sốt, vitamin C còn làm tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng để chống lại những tác nhân xâm nhập và gây bệnh. Bên cạnh đó, thức ăn có chứa nhiều canxi như cá, rau củ quả, yến mạch,… cũng cần được bổ sung cho trẻ để hỗ trợ quá trình hồi phục của trẻ.

Xoa bóp tinh dầu cho trẻ

Đây là cách hạ sốt nhanh cho bé mà ít người biết và áp dụng. Một số loại tinh dầu như quế, gừng, bạc hà có tác dụng làm ấm hệ tuần hoàn, nhờ đó giúp cơ thể đổ mồ hôi và giảm nhiệt hiệu quả. Khi trẻ bị sốt, cha mẹ có thể dùng tinh dầu bạc hà, cây bạch đàn hoặc cúc để xoa bóp cho trẻ, đặc biệt là xoa bóp ở gót chân và sau cổ. Lưu ý khi dùng tinh dầu là phải pha với dầu nền trước khi xoa bóp. Ngoài ra, mẹ cũng có thể nhỏ một vài giọt tinh dầu vào trong nước ấm rồi nhúng khăn vào, vắt khô để lau người cho trẻ.

Cho trẻ uống thuốc hạ sốt

Sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ là một trong các cách hạ sốt cho trẻ nhanh nhất được nhiều bố mẹ áp dụng. Các cách hạ sốt trước đó chỉ hiệu quả với các trường hợp sốt nhẹ, riêng đối với các trường hợp sốt cao trên 39°C, các bậc phụ huynh nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt trẻ em.

Lưu ý liều dùng dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ phụ thuộc vào cân nặng và độ tuổi. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc hạ sốt cho bé để đảm bảo chính xác liều lượng mà trẻ uống.

Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị sốt

Lưu ý khi dùng thuốc hạ sốt

Trước khi dùng thuốc hạ sốt cho bé, bố mẹ nên dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ cơ thể hiện tại và đánh giá các dấu hiệu đang diễn ra. Nếu kết quả từ 38ºC trở lên thì trẻ đang bị sốt.

Các loại thuốc cảm, hạ sốt thường được dùng gồm:

• Paracetamol (Hapacol): Bạn có thể cho trẻ dùng nhiều lần trong ngày nếu cần thiết. Mỗi lần dùng cách nhau 4 – 6 giờ. Tuy nhiên, không dùng cho trẻ quá 5 lần trong 24 giờ. Bên cạnh đó, trẻ dưới 2 tháng tuổi phải có sự chỉ định của bác sĩ mới được dùng paracetamol (Hapacol). Đồng thời, liều lượng thuốc cần được tính dựa trên cân nặng của bé, thay vì tuổi tác.
• Ibuprofen: Bé có thể dùng ibuprofen mỗi 6 giờ. Ngoài ra, bác sĩ khuyến cáo không nên để trẻ dưới 3 tháng tuổi và cân nặng dưới 5kg dùng thuốc này. Tương tự acetaminophen, liều dùng ibuprofen cũng được xác định dựa theo cân nặng của trẻ nhỏ.

Mặc dù thuốc hạ sốt trẻ em có thể làm giảm sự khó chịu ở trẻ và giúp hạ cơn sốt khoảng 1 – 1,5 độ C nhưng bạn vẫn nên lưu ý một số vấn đề sau khi sử dụng:

• Thuốc hạ sốt chỉ được sử dụng trong trường hợp cần thiết. Khi các triệu chứng khó chịu biến mất, bạn cũng phải cho trẻ ngưng dùng thuốc.
• Bố mẹ không nên sử dụng kết hợp acetaminophen và ibuprofen như một cách hạ sốt nhanh cho bé. Điều này làm tăng nguy cơ dùng sai liều thuốc, có thể dẫn đến phát sinh biến chứng ngoài ý muốn.
• Nhiều chuyên gia đánh giá aspirin, một loại thuốc hạ sốt phổ biến ở người lớn, có nguy cơ gây nên hội chứng Reye ở trẻ nhỏ. Đây là một vấn đề sức khỏe hiếm gặp nhưng gây tổn thương gan và não. Do đó, danh sách thuốc hạ sốt cho trẻ dưới 18 tuổi chưa bao giờ xuất hiện tên aspirin.

Chườm lạnh để hạ sốt

Tổ chức Y tế thế giới WHO không khuyến khích hạ sốt cho bé bằng cách chườm lạnh bởi biện pháp này có thể khiến lỗ chân lông co lại, thân nhiệt không thể thoát ra ngoài. Ngoài ra, chườm đá còn dễ khiến bé bị bỏng lạnh và suy hô hấp. Vì vậy, thay vì chườm lạnh, mẹ nên chườm ấm cho trẻ bằng cách dùng khăn nhúng vào nước ấm (37 – 40 độ C), vắt bớt nước rồi đắp khăn vào nách, bẹn, cổ, trán để giúp cơ thể bé thoát nhiệt nhanh.

Đắp chăn, ủ ấm cho bé khi sốt cao

Khi sốt quá cao sẽ gây ra tình trạng rét run, chân tay lạnh ngắt. Khi thấy con kêu lạnh, nhiều bà mẹ đắp chăn, ủ ấm cho bé nhưng điều này lại cực kỳ nguy hiểm bởi cảm giác rét run này là do hiện tượng co mạch ngoại vi. Nhiệt độ bên trong người vẫn có thể lên đến 40 – 41 độ C. 

Vì vậy, ủ ấm cho bé khi sốt cao khiến thân nhiệt không thể thoát ra ngoài, thúc đẩy nhiệt độ cơ thể lên cao và khi đến “đỉnh điểm”, trẻ sẽ bị co giật và tím tái. 

Không kiểm tra nhiệt độ của bé bằng nhiệt kế

Nhiều bà mẹ có thói quen không dùng nhiệt kế kiểm tra nhiệt độ của bé. Thay vào đó, mẹ thường dùng tay áp lên trán để kiểm tra nhiệt độ và cho con uống thuốc hạ sốt ngay khi thấy bé nóng hơn bình thường, quấy khóc. Điều này gây ra nhiều nguy hại cho bé vì những tác dụng phụ của thuốc nếu có.

Hạ sốt nhanh bằng cách kết hợp nhiều loại thuốc hạ sốt

Tâm lý chung của các bậc phụ huynh là phải tìm cách hạ sốt nhanh nhất cho con nên thường kết hợp nhiều loại thuốc hạ sốt với nhau hoặc vừa đặt thuốc ở hậu môn vừa uống thuốc, lau người, dán miếng hạ sốt… Tuy nhiên việc thúc hạ sốt nhanh cho bé là một sai lầm bởi khi thân nhiệt hạ xuống quá nhanh lại có thể gây ra nguy hiểm cho bé.

Nếu sau khi thực hiện các cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà trong vòng 1 – 2 ngày mà trẻ không thuyên giảm thì các bậc phụ huynh cần đưa trẻ thăm khám bác sĩ để được điều trị khi cần thiết.

Nhất là với những trường hợp bé sốt cao liên tục, mê man, đã uống thuốc hạ sốt nhưng thân nhiệt vẫn chưa hạ… cần ngay lập tức đưa bé đến bệnh viện để thăm khám ngay tránh trường hợp chủ quan khiến bệnh tiến triển nặng, khó điều trị và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.