Chiều cao của trẻ còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như gen, chế độ dinh dưỡng, lối sống, giấc ngủ,…. Nhưng không thể chờ đợi những tác động này khi bạn muốn con mình có một chiều cao vượt trội hơn. Vậy cách tăng chiều cao cho trẻ nhanh, hiệu quả và an toàn là gì?

Quá trình phát triển chiều cao của trẻ

Trung bình, một đứa trẻ bình thường từ 1 tuổi đến giai đoạn tiền dậy thì, chiều cao sẽ tăng thêm khoảng 5cm/năm. Từ tiền dậy thì đến dậy thì, chiều cao có thể tăng 10 – 12cm/năm. Tuy nhiên, tốc độ phát triển chiều cao của mỗi trẻ là không giống nhau. Tương tự, sự phát triển chiều cao ở nữ giới thường sẽ nhanh hơn vào những năm đầu của tuổi dậy thì còn ở nam giới thì sẽ tăng đều đặn trong suốt những năm dậy thì. Chiều cao của trẻ sẽ tăng chậm hơn, khó tăng hơn sau giai đoạn dậy thì.

Quá trình phát triển chiều cao của trẻ tập trung chủ yếu vào giai đoạn từ những năm đầu đời đến khi trưởng thành. Do đó, bố mẹ cần chú ý chăm sóc trẻ đúng cách để trẻ đạt được chiều cao tối đa.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao

Các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của cơ thể được chia làm 4 nhóm chính, gồm:

Yếu tố di truyền

• Theo các nghiên cứu tại Việt Nam, di truyền chiếm khoảng 23% trong sự phát triển chiều cao.

Giới tính

• Chiều cao của trẻ thường sẽ ngừng phát triển sau khi trẻ kết thúc dậy thì. Điều này có nghĩa là chiều cao có thể sẽ chậm lại khi trẻ được 13 tuổi ở nữ giới và 14 tuổi ở nam giới. Trước tuổi dậy thì, các bé gái thường sẽ cao hơn các bé nam từ 0.5 – 1cm nhưng sau dậy thì nam giới có thể cao hơn nữ giới 10 – 15cm cùng tuổi.

Nội tiết tố

• Hormone tăng trưởng HGH, hormone giới tính, hormone tuyến giáp là 3 loại hormone gây ảnh hưởng rõ rệt nhất đối với sự phát triển chiều cao. Chúng được xem là tín hiệu để kích hoạt các dĩa tăng trưởng tạo xương.

Dinh dưỡng

• Dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng gây ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ. Trẻ được ăn uống khoa học, đủ chất sẽ trông cao lớn hơn so với những trẻ có ăn uống thiếu chất. Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, trẻ, nhất là trong giai đoạn vị thành niên cần được bổ sung đủ 4 nhóm chất chính trong các bữa ăn hàng ngày (chất đạm, chất béo, chất đường bột, vitamin và khoáng chất).
• Để cơ thể phát triển, cải thiện chiều cao, trẻ cần được bổ sung đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt các chất tham gia vào quá trình hình thành, xây dựng cấu trúc xương như canxi, photpho, magie, collagen, sắt, kali, vitamin D và các vitamin, khoáng chất khác. Việc thiếu hụt các dưỡng chất này có thể khiến bạn đánh mất cơ hội đạt được chiều cao tối ưu nhất, thậm chí mắc các bệnh lý về xương.

Cách tăng chiều cao cho trẻ

Dinh dưỡng khoa học giúp phát triển chiều cao cho trẻ

Chế độ dinh dưỡng có vai trò thúc đẩy sản sinh hormone tăng trưởng, cải thiện vóc dáng, chiều cao. Đây là một yếu tố vô cùng quan trọng, chiếm đến 32% trong việc phát triển chiều cao, nhất là ở 3 năm đầu đời. Do đó, trong mỗi bữa ăn hàng ngày, trẻ cần được bổ sung đủ các dưỡng chất cần thiết và 4 nhóm chất chính (chất đạm, chất béo, chất đường bột, vitamin và khoáng chất).

Một số thực phẩm giúp tăng chiều cao:

• Rau, củ, quả giàu vitamin A, D, B1, B2, C: Dưa hấu, xoài, chanh dây, đu đủ, bắp cải, súp lơ, khoai lang,…
• Thực phẩm giàu protein: Cá, thịt gà, trứng, thịt bò,…
• Thực phẩm chứa nhiều canxi, vitamin E: sữa chua, phô mai, sữa tươi,…

Uống sữa phù hợp với lứa tuổi cũng là một cách tăng chiều cao hiệu quả. Sữa có thành phần chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu như canxi, vitamin, photpho,… tốt cho sự phát triển của xương. Do đó, phụ huynh có thể cho trẻ uống sữa mỗi ngày để bổ sung dưỡng chất, giúp trẻ tăng chiều cao.

Tập luyện thể thao

Chăm chỉ tập thể dục thể thao là cách tăng chiều cao tự nhiên, an toàn, hiệu quả nhất. Các bài tập thể dục hàng ngày sẽ giúp các khớp xương được kéo giãn, lớp sụn khớp được thư giãn, không bị chèn ép bởi sự gia tăng sinh trưởng của dịch khớp. Từ đó, dịch khớp đạt đến ngưỡng vừa đủ, xương dài, dẻo dai và vững chắc hơn.

Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên không chỉ giúp thúc đẩy sản sinh hormone tăng trưởng (HGH), giúp tăng chiều cao mà còn giúp giảm nguy cơ loãng xương, xương trở nên giòn yếu. Một số bài tập giúp tăng chiều cao như: treo người trên xà đơn, bơi lội, bóng rổ, bóng chuyền, bóng đá,…

Tập yoga

Bên cạnh các bài tập luyện thể dục thể thao hàng ngày, yoga là một bộ môn được nhiều người lựa chọn nhằm giúp cơ thể trở nên dẻo dai, săn chắc và cải thiện chiều cao. Theo các chuyên gia, các bài tập yoga tuy nhẹ nhàng nhưng nó có tác dụng điều hòa cơ thể một cách tự nhiên, tăng lưu thông máu, điều chỉnh tư thế, từ đó kích thích sản sinh hormone tăng trưởng, giúp xương được kéo dài tự nhiên.

Một nghiên cứu vào năm 2016 đã chỉ ra rằng, tập yoga giúp tăng mật độ xương ở phụ nữ sau mãn kinh, ngăn ngừa mất chiều cao ở người trưởng thành. Các bài tập yoga có tác dụng tăng chiều cao như: tư thế rắn hổ mang, tư thế Tadasana, tư thế Sarvangasana,…

Tắm nắng tăng cường vitamin D

Vitamin D là một dưỡng chất cần thiết cho sự tăng trưởng chiều cao được tổng hợp tại da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Liều lượng vitamin D trong cơ thể cao có thể giúp ngăn ngừa loãng xương, gãy xương ở người lớn tuổi.

Do đó, bạn nên tắm nắng từ 20 – 30 phút mỗi ngày để giúp cơ thể tổng hợp đủ lượng vitamin D. Bên cạnh đó, hãy bổ sung những thực phẩm chứa nhiều vitamin D như cá ngừ, cá hồi, sữa và lòng đỏ trứng vào chế độ dinh dưỡng của bạn.

Đi ngủ sớm và đảm bảo giấc ngủ chất lượng

Có rất nhiều cách tăng chiều cao trong 1 ngày, nhất là trong giai đoạn dậy thì, khi mà cơ xương đang phát triển mạnh mẽ. Theo đó, các bạn nên đi ngủ sớm mỗi ngày, tốt nhất là trước 22h đêm. Bởi vì giấc ngủ giữa 23h – 1h được cho là thời điểm cơ thể tiết ra nhiều hormone tăng trưởng nhất. Giấc ngủ cũng là thời gian cơ thể loại bỏ độc tố, thực hiện trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng. Vì vậy, hãy thử đi ngủ trước 22h để đảm bảo một giấc ngủ tốt và chất lượng, hỗ trợ tối đa cho sự phát triển chiều cao.

Theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC), mỗi nhóm tuổi sẽ có chế độ và thời gian ngủ khác nhau:

• Trẻ từ 0 đến 3 tháng tuổi: 14 – 17 giờ.
• Trẻ từ 4 đến 12 tháng tuổi: 12 – 16 giờ.
• Trẻ từ 1 đến 2 tuổi: 11 – 14 giờ.
• Trẻ nhỏ 3 đến 5 tuổi: 10 – 13 giờ.
• Trẻ em từ 6 đến 13 tuổi: 9 – 12 giờ.
• Thanh thiếu niên từ 14 đến 17 tuổi: 8 – 10 giờ.
• Người lớn từ 18 đến 64 tuổi: 7 – 9 giờ.
• Người lớn trên 65 tuổi: 7 – 8 giờ.

Đúng tư thế

Tư thế đúng giúp các đốt sống lưng giữ đúng khoảng cách thích hợp, giúp bạn trông cao hơn và ngăn ngừa chứng đau cổ, đau lưng do sai tư thế. Do đó, bạn nên chú ý điều chỉnh đúng tư thế ngay cả khi đứng, ngồi và ngủ.

Cách điều chỉnh tư thế đúng:

• Khi đi bộ: Lưng và đầu thẳng, hai vai thả lỏng, tránh mang vác đồ nặng.
• Khi đứng: hai chân dang rộng bằng vai, đứng thẳng , hai tay buông lỏng, không để tay vào túi quần.
• Khi ngồi: Lưng thẳng, không chùng. Lưu ý điều chỉnh độ cao ghế phù hợp, sao cho bàn chân đặt trên sàn, đùi song song với sàn. Bạn nên đặt thêm một tấm gối đệm lưng và tránh bắt chéo chân.

Uống đủ nước

Uống đủ nước giúp cơ thể đào thải độc tố, thanh lọc cơ thể, tăng sản xuất hormone tăng trưởng từ đó giúp tăng chiều cao. Mỗi ngày bạn nên uống khoảng 8 – 10 cốc nước mỗi ngày, còn nếu bạn thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, hoạt động ngoài trời, bạn nên uống khoảng 10 – 12 cốc nước mỗi ngày để duy trì lượng nước vừa đủ cho cơ thể.

Lưu ý khi phát triển chiều cao

Bên cạnh các biện pháp cải thiện chiều cao nhanh chóng, bố mẹ nên chú ý các vấn đề sau:

• Việc cải thiện chiều cao là cả một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì cao.
• Cận thực thiện kết hợp nhiều cách tăng chiều cao, đặc biệt là ăn uống lành mạnh, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc và thường xuyên tập luyện thể dục thể thao hàng ngày.
• Tuổi dậy thì là giai đoạn phát triển chiều cao rõ rệt và nhanh chóng nhất, do đó, cơ thể cần bổ sung đủ các dưỡng chất quan trọng như canxi, vitamin D3, MK7 để tăng sản xuất hormone tăng trưởng.
• Bố mẹ không nên tạo áp lực, đặt quá nhiều mong muốn vào trẻ.
• Tránh cho trẻ mặc quần áo quá chật ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, lưu thông máu.

Tránh xa các yếu tố gây cản trở sự phát triển chiều cao

Các loại thực phẩm nhiều đường, chiên rán nhiều dầu mỡ, nước uống có ga, bia rượu,… là các tác nhân gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của chiều cao, do đó, cần hạn chế ăn những loại thức ăn này.

Các tư thế sai như cong lưng, chùng lưng, rụt vai, cúi đầu không chỉ hạn chế khả năng suy nghĩ, phản xạ mà còn kìm hãm sự phát triển của xương, giảm sự linh hoạt, nhanh nhẹn. Do đó, để tăng chiều cao, bạn nên điều chỉnh tư thế cột sống và luôn giữ tư thế đúng.

Cẩn trọng khi sử dụng các thực phẩm chức năng

Thực tế, độ dài của xương là yếu tố quyết định chiều cao của mỗi người và không có cách nào giúp xương phát triển nhanh chóng chỉ trong vòng một tuần. Do đó, khi sử dụng các thực phẩm chức năng giúp tăng chiều cao, bạn nên cẩn trọng để tránh gây hại cho sức khỏe.

Ví dụ, các chế phẩm chứa hormone tăng trưởng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như: hội chứng ống cổ tay, tăng đề kháng insulin, tiểu đường tuýp 2, đau khớp, tăng nguy cơ ung thư,… Tốt nhất, trước khi sử dụng các loại thực phẩm chức năng này, bạn nên đến bệnh viện để được kiểm tra và tư vấn sử dụng chế phẩm bổ sung phù hợp, hướng dẫn tăng chiều cao an toàn.